Psikoterapiden Kopma Nedir?
Psikoterapiden Kopma Nedir?
Psikoterapide kopma;
Danışannın tedaviye başlaması, ancak kendisini tedaviye getiren sorunlarından kurtulmadantedaviyi bırakması olaraktanımlanabilir.*Psikoterapilerde kopma(drop-out) yani terapi süreci tamamlanmadan alınan desteği bırakma çeşitli sebeplere bağlı olabilir. Psikoterapiyi yarım bırakma ile ilgili sebepleri iki genel sınıfta incelemek mümkündür: terapiye/terapiste ve danışana ilişkin değişkenler. Bu sebeplerin başında; danışanın terapist ile girdiği iletişim gelmektedir. İyi bir iletişim kopmayı önlediği gibi danışanın umduğu iyileşmeyi kendisinde bulamaması terapi sürecini tamamlanmadan sonlandırabilir.
Sosyo-kültürel kimliği ve geçmişine bağlı olarak danışan, psikoloğundan çok kısa sürede sihirli bir ilerleme bekleyebilir. Kısa vadede umduğu ilerlemeyi kat edemediğini düşünen danışan, psikoterapiden de doğal olarak uzaklaşabilir.* Bunun yanı sıra terapistin tarzı, kişiliği ve kullandığı terapi teknikleri de kopma üzerinde etkilidir. Danışanın karakter özellikleri(narsistik, tip A vs.) ve patolojik özellikleri(şizofreni, kaygı bozukluğu, bipolar, borderline vs.) de terapiden kopmayı etkileyen güçlü faktörler arasında görülebilir. Psikoterapiyi bırakma vakalarının çoğunluğu ilk sekiz seansta gerçekleşmektedir.*
Danışanlarda psikoterapiye olan güven ve takip etme inancı; çoğunlukla psikoloğun kendilerine yeni bir takım beceriler kazandırmasıyla bağdaştırılmaktadır. Kısa vadede yeni beceriler kazanmadığını ve daha önce yaşadığı olumsuzlukların kesilmediğini gören danışan ümitsizliğe kapılarak psikoterapiden uzaklaşabilmektedir. Tamamlanmayan terapiyi yarıda bırakmayı; danışanın direnci olarak açıklayan kaynaklar/akımlar bulmak da mümkündür. Bu yaklaşımlar, terapiden kopmayı; değişime, tedaviye karşı bilinçdışı bir direniş olarak açıklamaktadır. Elbette, kendi konfor alanında uzun süredir bekleyen bir dimağ, tedavi için bile olsa ininden çıkarak alışık olmadığı bir ortamla yüzleşmek istemeyecek, bu duruma direnç gösterecektir. Hal böyleyken bir de rahatsız edici tecrübeler ve düşüncelerle bu konfor alanından çıkarak yüzleşileceğini hesaba katarsak danışanın direnç göstermesi işten bile değildir. Ancak doğru terapi yöntemleri ve terapist-danışan uyumu; bu direncin tedaviyi sekteye uğratacak kadar güçlü olmasını önleyebilir.
Mesela varoluşçu terapiye göre psikoterapinin amacı en temel kaygılarla yüzleşmektir. Hal böyleyken dirençle karşılaşmak da gayet olasıdır. Öte yandan Gestalt terapistlerinin sırf dirençten doğan kopmaları önlemek için ‘’neden’’ sorusunu sormaktan kaçınarak ‘’neye ve nasıl’’ sorusuna yönlendirdikleri de bilinen bir gerçektir. Örnekler ve açıklamalar farklı bakış açılarından çoğaltılabilir. Bütün bunlardan edindiğimiz sonuç ise; kopma yaşanmayan terapi süreçlerinin neredeyse tamamında danışan; doğru terapistle, doğru yerde, doğru tekniklerle, doğru şeyi yaptığına inanmakta ve terapinin devamı için istek duymaktadır.
Psk. Ruhullah Özdemir (ALVO Psikoloji)
Kaynak;
Daş, C; (2006), Bütünleşmek ve Büyümek, Gestalt Terapi Yaklaşımı. Ankara: Hyb Yayıncılık
Garfield SL Research on clientvariables in psychotherapy. AE Bergin, SL Garfield (eds.), Handbook of psychotherapyandbehaviorchange, fourth ed., New York, Wiley&Sons, 1994, p. 190-228.
Gülüm, V. ve Soygüt, G. (2017) Prediction of DropoutwithObserverAssessment: Preliminary Study. Klinik Psikiyatri 2017;20:96-103. DOI: 10.5505/kpd.2017.75047
Hatchett GT, Park HL Comparison of fouroperationaldefinitions of prematuretermination. Psychotherapy 2003; 40:226- 231.
Özakkaş, T. ve İsmayılov, N. (2000). 36. Ulusal Psikiyatri Kongresi 03-07 EKİM 2000 Adora Golf Resort Hotel / Belek Antalya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı, Türkiye Psikiyatri Derneği, Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği özet kitabı. s. 87.
Swift JK, CallahanJL,Levine JC. Using clinicallysignificantchangetoidentifyprematuretermination. Psychotherapy 2009; 46:328-335.
Vogel DL, Wade NG, HacklerAH..Perceivedpublicstigmaandthewillingnesstoseekcounseling: Themediatingroles of self-stigmaandattitudestowardcounseling. J CounsPsychol 2007; 54: 40-50.
